Wanneer is er sprake van leven?

Binnen de vakwetenschap van de biologie is de vraag beslist niet eenvoudig te beantwoorden. Het blijkt afhankelijk te zijn van hoe de mens leven definieert. Een virus leeft eigenlijk alleen wanneer het actief wordt doordat het in een levende cel terecht is gekomen.

Er zijn ziekten bekend die veroorzaakt worden door zogenaamde prionen. Dit zijn eiwitten die zeker niet onder het begrip "leven" kunnen worden geplaatst, maar die wel in staat zijn een ziekte te verwekken waarbij een normale functie van het erfelijk materiaal wordt vervangen door een functie die niet door het organisme kan worden afgeremd.
Dit gebeurt bijvoorbeeld bij de "gekke koeien ziekte"

In ieder geval is er wel sprake van "leven" wanneer er een systeem is dat zich heeft afgegrensd van de omgeving (cel), dat mede is opgebouwd uit reeksen aminozuren en dat zich kan reproduceren met behulp van DNA. Een dergelijk systeem kan een organisme genoemd worden.

Het is eveneens niet eenvoudig een goed sluitende indeling te maken voor alle levende wezens. De indeling in planten en dieren is geheel verouderd. Zelfs op het hoogste taxonomische niveau is er nog lang geen éénstemmigheid over de indeling van de levende wezens.

De volgende conclusies kunnen worden getrokken:

1. het is lastig een grens te trekken tussen wat leeft en wat niet leeft.
2. er kan pas van organismen worden gesproken wanneer aan drie belangrijke eisen is voldaan, die ieder voor zich hoge eisen stellen aan de regulerende informatie.
3. het is moeilijk tot een verantwoorde indeling te komen van alle organismen.
4. reproductie is het meest essentiële kenmerk van levende wezens.

Vanuit calvinistische gezichtshoek valt op te merken dat levende organismen geen fysisch-chemische machines zijn. Ieder christen zal beamen dat vogels zingen door de Geest van God en dat de Geest de knoppen doet uitbotten in het voorjaar. De Geest van God is betrokken bij al wat is. Deze betrokkenheid is bij levende wezens dieper gaand dan bij de zogenaamde levenloze natuur. Wat in essentie het verschil is tussen leven en levenloos weet niemand. De biologie kan alleen helpen omschrijven aan welke voorwaarden moet zijn voldaan. De kernvraag wat leven nu eigenlijk is valt buiten de natuurwetenschap. Het is ten diepste een vraag die alleen beantwoord kan worden vanuit een algeheel begrijpen van Geest en stof. Dat zal niemand van ons gegeven zijn voor de wederkomst van Christus.Ook moet worden opgemerkt dat een simpele statische opvatting van mooi afgegrensde groepen organismen niet strookt met de openbaring die God ons in de natuur geeft.